Kapitalist sistemin krizi gerekçe göstererek emekçilerin sosyal haklarını gaspetme saldırısının bir yenisi İtalya burjuvazisi tarafından gündeme getiriliyor. Başbakan Silvio Berlusconi, “iş piyasasını Avrupa’nın en esnek iş piyasası yapma” iddiasında. Bunun sonucu İtalya, taşeron işçi çalıştırma, “fırsat bulunca çalışma” ve ihtiyaç olduğunda çalışma (şirketle yapılan anlaşmaya göre, şirket yalnızca ihtiyacı olduğu zaman işçiyi çalıştırıyor) modellerini uygulayan ülkeler kervanına katılıyor. Bu arada yeni modeller de geliştiriyor. Mayıs ayında hükümete genel grev tehdidinde bulunan sendikaların birçoğu şimdilik bu saldırı hazırlıklarına karşı ya sessiz kalıyor, ya da gereken tepkiyi göstermiyor.

Geçtiğimiz hafta iş güvenliği yasasının 18. maddesi ile ilgili yapılan referandumdan başarıyla çıkan hükümet, bundan cesaret alarak saldırının kapsamını genişletmek istiyor. İş güvenliği yasasının 1970 yılında çıkarılan 18. maddesi, haksız gerekçelerle işten çıkarılan işçilerin tekrar işlerine dönebilmelerini sağlıyor, fakat bu madde yalnızca büyük şirketler için uygulanıyor. Muhalefetin girişimiyle bu yasanın yaklaşık 3 milyon işçi ve emekçi çalıştıran orta ölçekli ve küçük şirketler için de uygulanması talebi ile bir referanduma gidilmişti. Fakat referanduma katılım yalnızca %25.7 düzeyinde gerçekleşmiş ve olumsuz sonuçlanmıştı. Böylece bu maddenin kapsamı genişletilemeyecek ve orta ölçekli ve küçük şirketlerde çalışan işçi ve emekçiler haksız yere çıkarıldıklar işyerlerine geri dönmek istediklerinde bu yasadan faydalanamayacak.

Referandum sonuçlarının açıklanmasının ardından bir açıklama yapan Sanayi Birliği Confindustria Başkanı Antonio D’Amato, artık iş güvenliği yasasının bir bütün olarak tartışmaya açılması gerektiğini söylemiş ve bunun yeni işçi alımlarını teşvik edeceğini, kaçak çalışmaya ve işsizliğe karşı mücadelede etkin olacağını belirtmişti. Sosyal Bakanlık’ta görevli bir devlet bakanı ise artık iş güvenliği yasasının bir tabu olmadığını, İtalyan halkının büyük birçoğunluğunun 18. maddenin temel bir öneme sahip olmadığını gösterdiğini ileri sürerek, yalnızca %25.7 bir katılımla gerçekleşen referandumun sonucunu saldırı planlarına vesile etme yoluna gitti.

Berlusconi hükümeti iş güvenliği yasasının dışında, diğer Avrupa ülkelerinde de olduğu gibi, emeklilik yasası ile ilgili de bir paket hazırlıyor. Fransa, Avusturya ve Almanya örneğinde olduğu gibi, burada da emeklilik yaşının yukarı çekilmesi ve bunun dışında İtalya’da emekli olan şahsa uygulanan ek primin kaldırılması ve emeklilik uygulamasının iki yıl askıya alınması hedefleniyor.

Herşeye rağmen tüm İtalya’da sık sık grevler gündeme geliyor. Bunun son örneği, devlet radyo ve televizyon kurumu RAI’de gazetecilerin sansür uygulamalarına karşı yaptıkları grev oldu. Bu eylemden önce, Haziran ayı başlarında, Alitalia çalışanlarının gerçekleştirdikleri grev başarıyla sonuçlandırılmıştı. İşverenin tasarruf uygulamaları kapsamında işten çıkarmalarda bulunacağını açıklaması üzerine hava yolları çalışanları büyük bir grevle hizmeti durdurmuş ve sonuçta işverene geri adım attırmışlardı.

Grev konusunda hiç de çekincesi olmayan, tersine büyük deneyimlere sahip bulunan ve belirli aralıklarla büyük grevlerle gündeme oturan İtalya işçi sınıfı, militan duruşunu sınıf bilinciyle bütünleştirdiği an daha büyük başarılara imza atacak bir konumdadır.

M. Coşkun