Başarılı bir seçim çalışmasının ardından daha zorlu görevlere hazırlanıyoruz…

Geride bıraktığımız 28 Mart yerel seçimlerinin ortaya çıkardığı siyasal tabloya ilişkin temel değerlendirmelerimizi kamuoyuna sunmuş bulunuyoruz. Ortaya çıkan sonuçlar, öncesi ve sonrasıyla seçimlere ilişkin komünistlerin yaptığı değerlendirmeleri doğrulamış bulunuyor. Vesile çıktıkça bu yöndeki değerlendirmelerimizi ve müdahalelerimizi sürdüreceğiz. Bu açıdan, burjuva medyanın CHP’yi ve liberal sol partileri merkezine alarak hala da sürdürmekte olduğu tartışma, bu konu üzerinde yapılan değerlendirmeler ve bu tartışmalardan da bağımsız olarak bu partilerde ortaya çıkan her türlü gelişme, güncelliğini kolay kolay yitirmeyen bir mesele olarak farklı boyutlarıyla ele alınmaya değer.

Fakat komünistler açısından yerel seçim sonuçlarının daha özel planda ele alınmasını gerektiren iki boyutu daha var. Bunlardan ilki, ortaya çıkan seçim tablosunun yerel çalışma alanlarında ve bölgelerindeki karşılığıdır. İkincisi ise, sandık başına gitmeyen seçmen kitlesinin mevcut durumuna açıklık kazandırabilmektir.

Her ikisi de ortaya çıkan sonuçları, bunun bölgesel bazdaki siyasal tabloya yansımalarını incelemeye tabii tutmak demektir. Veriler ortadadır. Bu verileri ortaya çıkaran somut siyasal ve sınıfsal temellere ulaşmak ise göstereceğimiz özel çabaya bağlıdır. Buradan elde edeceğimiz sonuçlar, sınıf ve kitle hareketinin mevcut durumunu daha yakından anlamamıza katkıda bulunacağı gibi, bir takım müdahale imkanları da sağlayacaktır. Her çalışma birimi bölgesini bu gözle ele almalıdır.

Tabii ki bu aynı sorumluluk, yürütülen çalışmanın daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirilip tartışılması konusunda da gösterilmelidir. Yetersizlikleri tespit edip üzerine gitmek, deneyimlerden dersler çıkarmak ve elde edilen kazanımları büyütmek işin bu yanına özen göstermeye bağlıdır.

Kuşkusuz ki her çalışma, her kampanya öncelikle ortaya koyduğu politik iddia ve hedefler çerçevesinde değerlendirilmelidir. Bu açıdan komünistler devrimci sınıf programına dayanan bir politika ve propaganda hattı, çalışma tarzı ve tüm pratik yönelimleriyle devrimci bir seçim çalışması yürüttüler. Kitlelere gerçek çözüm yolunu gösterdiler; seçim oyununun ve estirilmeye çalışılan liberal sol cereyanın karşısında ilkelere dayalı net ve kararlı bir devrimci sınıf tutumu aldılar. Geçmişten beri geleneksel devrimci akımların ataletle izledikleri, izlemekle kalmayıp liberal sol cereyanın etkisine giderek daha fazla kapıldıkları böylesi dönemleri etkili bir kitle çalışmasına, devrimci bir seferberliğe dönüştürmeyi başardılar.

Seçim oyununun figüranı düzen partilerinin, düzenin seçim oyununa kan taşıyan, kitleleleri ham hayallerle aldatmaya çalışan liberal sol akım ve partilerin karşısına, sınıfın devrimci programına dayalı devrimci bir alternatifle çıkma, her vesileyle işçi ve emekçileri mücadeleye kazanma görev ve sorumluluğu, eldeki güç ve olanaklar ölçüsünde bu sorumluluğu yerine getirme çabası, tüm kazanımların ötesinde politik bir cüretin ifadesidir. Komünistler, bu sorumluluk ve bu cüretle ortaya koydukları isabetli ve doğru politikaları, ısrarlı ve sürekli bir pratik çabayla mutlaka gerçek sonuçlarına da ulaştıracaklardır.

Seçimlerin ortaya çıkardığı bir diğer sonuç şudur: Sınıfın devrimci partisi, liberal sol cereyanın ve tasfiyeci savrulmaların karşısında yalnızca programı ve ideolojik hattıyla değil, artık pratik-politik çalışma kapasitesiyle de çalışma yürüttüğü kent ve bölgelerde öne çıkan devrimci bir odak durumundadır.

Komünistler, sınıf ve kitle haraketinin durgun olduğu bir dönemde yapılan seçimleri, olanakları ölçüsünde başarıyla tamamladılar, somut bir takım kazanımlara dönüştürdüler. Ortaya koydukları çalışmanın kapsamı ve düzeyiyle birlikte bir dönemi geride bırakmanın imkanlarını da yaratmış bulunuyorlar. Bu kazanılmış düzey ve elde edilen imkanlar üzerinden sınıf çalışmasına yeni bir soluk kazandırmak, bu cephede yeni mevzilerle taçlandırmak önümüzdeki dönemin en temel ölçütü olmak durumundadır.

Buna hizmet etmesi amacıyla seçim dönemi çalışmasının ortaya çıkardığı olumlu ve olumsuz sonuçları ve kimi bazı deneyimleri en genel hatlarıyla sunmak istiyoruz. Değerlendirmelerimizin daha çok iki kentin, İstanbul ve Ankara’nın, somut verilerine dayandığını da belirtelim.

1- Şunu rahatlıkla ifade edebiliriz ki komünistler, yaygınlık, kapsam ve düzey açısından geçmiştekileri geride bırakan etkili bir çalışma örgütlediler. Doğal olarak bu aynı ölçüde kapasitenin de artırılması, buna uygun bir çalışma disiplini ve düzeyi demektir.

4 büyükşehir ve 6 ilçede toplam 10 aday çıkaran komünistler, seçim çalışması boyunca 300 bini aşkın merkezi ve yerel bildiri, 40 bin afiş, binlerce çağrı ve aday tanıtım bildirileri, her seçim bölgesinde onlarca pankart ve yerel bülten vb. araçları kullandılar. Büyük çoğunluğu elden ve sesli propaganda eşliğinde kullanılan bu araçlarla etkili ve yaygın bir propaganda yürüttüler. Özellikle son hafta İstanbul’da yoğun biçimde yapılan afişler oldukça etkili oldu. Aday çıkartamadıkları ve güçlerinin olduğu kentlerde de merkezi araçlarla propaganda çalışması yürüttüler. Bu aynı dönemde, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü başta olmak üzere, diğer gündemlere ilişkin onbinlerce propaganda materyali kullandılar, bir takım etkinlikler örgütledier.

Son 20-25 güne sıkıştırılmasına rağmen, seçim çalışmamız propaganda materyallerinin dağıtımına boğulmadı. Bir dizi araç ve bir dizi etkinlik birarada kullanılabildi. Hiçbir biçimde oya endekslemeden ve oy talebinden bulunulmadan yürütülen bu çalışmanın sonunda, resmi rakamlara göre, on aday üzerinden alınan 3 bini aşkın oy sayısı (ki bunun yarısı İstanbul’dan alınmıştır), herşeye rağmen çalışmanın değerlendirilebileceği bir başka ölçüttür. Bu sonuç, emekçilerden oy talep edilerek çalışılması durumunda bu sayının kolayca katlanabileceğinin de bir göstergesidir. Geçmeden ekleyelim ki, seçimlerde oy talebinde bulunmadan çalışan tek siyasal akım, BDSP şahsında komünistler olmuştur.

4 büyük kent ve bir taşra ilçesine sıkışan bir çalışma bir tercihten öte bir zorunluluk olarak çıktı karşımıza. Büyük kentlerde yoğunlaşan seçim çalışmasının diğer kentlere doğru genişletilememesi, aşılması gereken bir darlık olarak görülmelidir. Bunun kalıcı çözümü ise güç kaydırmak değil, yerel güçlerimizin ortaya koyacağı inisiyatiftir. Bir önceki seçim dönemine göre bu açıdan alınan bir mesafe olmakla birlikte, bazı kentlerde hala da olanakların etkili biçimde seferber edilmediğini belirtelim. Bu konuda süregelen sorunları aşmak için bundan sonra bu tür olanaklar mutlaka değerlendirilmelidir.

2- Genel propagandayla kitlelere seslenmede katedilen mesafe, komünistleri ve yürüttükleri seçim çalışmasını, doğal olarak geçmiştekilere oranla daha geniş bir işçi ve emekçi kitlesinin gündemine soktu. Bunun da ötesinde ve yalnızca yürütülen propagandanın kapsamıyla da sınırlı olmayan açık kitle çalışmasının farklı araç ve biçimlerini bir arada kullanmak bakımından önemli bir mesafe alındı. Deyim yerindeyse yüzü hep kitlelere dönük bir çalışma örgütlendi. Ev ziyaretleri, ev toplantıları, kahvehane konuşmaları, büro açılış etkinlikleri, seçim bürolarında yapılan toplantılar, salon etkinlikleri, fabrika dağıtımların ve nihayet kapanış şenliklerinde emekçilerle daha yakın daha sıcak ilişkiler kuruldu, daha etkili bir propaganda yürütüldü.

Şenliklerin belli bir başarıyla yapıldığı söylenebilir. Tek tek ele alındığında yine de istenilen düzeyde bir katılımın sağlanamaması, şenliklerin daha etkili biçimde kullanılamaması gibi bir sonuç ve bir sorun var. Aynı anda bir dizi yerde kitle etkinlikleri (örneğin İstanbul’da iki günde 4 şenlik) yapabilmek, üstelik yerel seçimlerin taşıdığı sınırlılığa ve kitle hareketindeki durgunluğa rağmen belli bir katılımı sağlayabilmek, önemli bir kazanımdır.

Bu seçim çalışmasının en önemli zaafı, zaman darlığından dolayı, bir yer dışında, merkezi bir miting ya da başka bir merkezi etkinliğin yapılamamış olmasıdır.

3- Birçok propaganda araç ve yöntemleri ilk kez bu seçim çalışması vesilesiyle bir arada kullanıma sokuldu. (Önlükler, flamalar, merkezi yerlere asılan pankartlar, toplu fabrika ve semt dağıtımları, propaganda kasetleriyle ve araçlarla seslenme, şenlikler vb.) Kimi yerlerde 20 günlük bir süre içinde ses düzeni kurularak çalışma yürütülen alanlarda yaygın bir seslenme yoluna gidildi. Son günlerde bazı kent merkezlerinde toplu dağıtımlar, araç ve megafonlarla propaganda yapıldı. Bu tarz bir propaganda çalışmasının beklenilenden daha iyi bir etki yarattığı görüldü. Özellikle fabrika çıkışlarında sesli propaganda eşliğinde gruplar halinde yapılan materyal dağıtımı, işçilerin ilgisini çekerken, patronların bir takım saldırı ve engelleme girişimlerine karşı alınan militan tutum, yürütülen çalışmanın etksini daha da perçinledi.

Önden gazetenin dağıtımı ve etkin kullanımına yapılan vurguya rağmen kimi yerlerde başlangıç evrelerinde yakalanan düzey ilerleyen günlerde korunamadı. Toplamda ise alınan mesafeye rağmen haftalık gazeteyi etkili biçimde kullanabildiğimiz söylenemez.

4- Propaganda alanında giderek bir düzey kazanıyoruz. Fakat hala da aşılması gereken bir takım yetersizlik söz konusudur. Birincisi, ajitasyonun, ajitatif yol ve yöntemlerle seslenmenin etkili bir biçimde kullanılmasıdır. Bu konuyu ayrıca ve daha geniş bir biçimde tartışmak gerekecek. İkincisi, yerel propaganda araçlarının hem daha yaygın biçimde kullanılması hem de her açıdan yerel imkanlarla çıkarılabilmesidir. Aday afişleri ve bildirileri ve kısmen de bültenler sayılmazsa yerel araçların kullanımında bir zayıflık olduğunu belirtmeliyiz. Üçüncüsü, önden dikkat çekilmesine rağmen, belirlenmiş fabrikalara daha özel bir tarzda seslenen propaganda araçlarının gündeme sokulamamasıdır. Ve buna bağlı olarak, belirlenmiş bazı fabrika ve işletmelere daha özel bir ilgi ve yoğunlaşmanın başarılamamasıdır. Dördüncüsü, kültürel cephede yapılabilecek katkı ve müdahalelerin, salon etkinlileri dışında, tümüyle boşta bırakılmasıdır. Bu da bir şekilde gündemimizde olması gereken ayrı bir tartışma konusudur.

Tüm bunlar çok yönlü ve etkili propaganda ve çalışma hedefinin, eksik kalan yanları olarak hızla giderilmelidir. Kuşkusuz ki, bu aynı dönemde oldukça yoğun geçen Mart ayının diğer gündemlerine dönük çalışmanın yarattığı zaman ve imkan darlığı, bir engel olarak görülebilir. Fakat asıl neden, çalışma planı içinde bu konular üzerinde yeterince durulmaması, buna dönük hazırlıkların zamanında yapılmamasıdır.

5- Bu aynı süreç içinde bir dizi gündeme (8 Mart, üniversite gençliğinin 13 Mart eylemi, Newroz vb.) ilişkin çalışma ve müdahaleler mümkün olduğunca aksatılmadan sürdürülmüş, çok yönlü çalışma hedefinde asgari bir başarı sağlanmıştır. Bu farklı gündemler, birbirleriyle bağı kurularak çalışmaya konu edilmiş, böylece bütünlüklü bir siyasal faaliyet yürütmede pratik bir gelişme kaydedilmiştir. Toplam çalışma içinde bu konuda elbette bazı yetersizlikler ve ciddi zorlanmalar söz konusudur. Kitle çalışmamızın bu yönü, eldeki güç ve imkanlar arttıkça, daha ileri ve daha etkili bir düzey kazanacaktır.

6- Seçimleri sınıfa dönük bir müdahaleye dönüştürme konusunda hem olumlu hem de olumsuz bir tabloyla karşı karşıyayız. Olumlu yanı, çalışmanın daha yaygın bir şekilde fabrikalara ve emekçilere taşınmasıdır. Bazı bölgelerde (örneğin Çiğli’de, Sincan’da, kısmen Esenyurt ve Kıraç’ta) çeşitli araçlarla aynı fabrikalara defalarca gidildi. Toplamda 200’e yakın fabrikaya propaganda çalışması götürüldü. Bir bölümünde dağıtımlar sesli propaganda eşliğinde yapıldı. Sonuçta pek çok işçiyle bağ kuruldu. Bu seçimlerde 3 Kasım’daki gibi bir dağınıklığın yaşanmaması da tablonun bir diğer olumlu yanıdır.

Seçim süreci boyunca faaliyet yürüttüğümüz alanların işçi merkezleri olması ve bundan kaynaklı kurulan temaslar bir yana bırakılırsa, yapılan değerlendirmeye uygun bir pratik yönelim yeterince kuvvetli bir tarzda gerçekleştirilememiştir. Belirlenmiş hedef fabrikalara özgül sorunları üzerinden müdahaledeki zayıflık, bülten vb. araçların etkin bir şekilde kullanılamaması toplam çalışmamızın zayıf halkasıdır. Öte taraftan, fabrika işçileriyle yapılan toplantı sayısı, eldeki olanaklar düşünülürse bir önceki seçimlere kıyasla çalışma tablosunun zayıf kalan bir diğer yanıdır. Bunu, yeterince değerlendirilmeyen bir fırsat olarak görmek gerekir. Bu da olağan çalışma temposunu yükselterek telafi etmek görevi demektir.

7- Kimi bölgelerde çalışmanın somutlanmış bazı hedefler temelinde örgütlenmesi, ilk olumlu sonuçlarını vermiş bulunuyor. Örneğin kimi yerlerde hedef olarak belirlenen yeni bölgeler çalışmaya açıldı. Bu yeni bölgelerde yürütülen çalışma sonucunda anlamlı ilişkiler yakalandı ve kalıcı bir hale getirilmesi için uygun zeminler yaratıldı. Kimi yerlerde ise bazı yeni adımların atılmasını, bazı mevzilerin kalıcılaşmasını sağlayan olanaklar yakalandı.

8- Komünistler görece daha erken bir evrede seçimleri gündemlerine alarak olabildiği kadarıyla iç hazırlık yapma fırsatını en iyi biçimde değerlendirdiler. Kazanılan başarıda belirlenmiş politikalar, hedefler ve planlar üzerinden ön hazırlık çalışmalarının etkisi büyüktür. Yapılan ilk değerlendirmelerin gücü ve açıklığı, yukarıdan aşağıya faaliyetin örülmesinde işlevsel olmuş, merkezi yönlendirmenin etkisini ve verimini arttırmıştır.

Ön hazırlık sürecinden başlayarak çevre ve çeperimizdeki güçleri hazırlık tartışmalarına katmamız, moral ve motivasyonu yükselttiği gibi, daha fazla insanı aktif olarak çalışmaya kazanmamızın önünü açtı. Aktivistlerimizin kavrayışını güçlendirdi, moral-motivasyonu, kendi özgücüne ve politik platformuna duyulan güveni artırarak, sınırlarını zorlayan bir çaba ve enerjiyi ortaya çıkardı. Bu aynı zamanda güçlerimizin siyasal pratik içinde deneyim ve inisiyatif kazanmalarının da önünü açtı. Çalışmanın belli evrelerinde, çalışmaya katılan güçlerle yapılan toplantılarda hem çalışmanın durumu, sorunları, zayıflıkları ve yarattığı etkiler ele alınmış hem de bu değerlendirmelerin ışığında gerekli müdahalelerin yapılması sağlanmıştır. Bu tarzın kendisi bir kez daha güçlerin çlışmanın somutluğu üzerinden eğitim işlevini görmüştür.

9- Çalışma boyunca iç örgütlülüğümüz güçlendirildi; çalışmayı planlama, yönlendirme, denetleme ve değerlendirme bakımından ileri bir düzey kazanıldı. Örneğin; 3 Kasım seçimlerine göre çok daha organize bir çalışma yürütüldüğü söylenebilir. Çalışmanın yönlendirme merkezlerinin bu dönemde nispeten kendi görevlerini daha doğru kavrayıp yerine getirmesinin bunda önemli bir payı var. Ancak çalışmanın ilerleyen evrelerinde pratiğin yoğunlaşması, yapılacak işlerin çeşitlenmesi, yönlendirme merkezlerimizdeki kimi eksiklik ve yetersizlikler, toplam faaliyete hakim olma gücünde kısmi bir zayıflama yarattı. Benzer şekilde yerelliklerde yoğunlaşan faaliyetin sorunları yer yer bütünden bakabilme yeteneğini sınırladı. Ancak kendini gösterdiği anda, bu zyıflığı gidermeye yönelik müdahaleler yapıldı.

Bu konuyla bağlantılı bir diğer sorun, kullanılan yayınların yönlendiriciliği ve işleviyle ilgilidir. Özellikle, seçim gündemli politik değerlendirmeler, polemikler mevcut siyasal tablonun daha iyi anlaşılmasını sağladığı gibi, komünistlerin ideolojik gücünü ve politk farkını daha özel planda öne çıkarmıştır. Bu tür yazılar, deyim yerindeyse çalışmanın ideolojik gıdasıdır. Ve böylesi süreçlerde pratiğe daha dolaysız biçimde yansımaktadır.

Fakat bu aynı çaba ve düzey, teşhir ve pratik yönlendirme planında sürdürülemedi. Etkili ve sistemli teşhir yazılarının olmaması, kitlelere dönük canlı propaganda imkanlarından yoksun kalmak demektir. Böylesi dönemlerde yayınlara olan ilginin bir parça da olsa kendiliğinden arttığı da düşünüldüğünde, her iki açıdan da ortaya çıkan boşluk daha iyi anlaşılır.

Öte taraftan seçimin ilk evrelerinde pratik yönlendirme işlevi taşıyan yazılar fazlasıyla anlamlı olmuştur. Ancak bu türden yazıların özellikle son haftalarda faaliyetimizin somut durumunu işleyen, güçlü deneyimleri soyutlayarak aktaran, tıkanma ve zaaf noktalarını tespit eden, bu yanıyla yürüyen pratik faaliyete merkezi olarak müdahale eden, çubuğun nereye büküleceğine işaret eden yazılarla sürdürülememesi, yayının yönlendirme işlevi planında ortaya çıkan bir zaaftır.

10- Farklı gündemlere değişik cephelerden müdahale edebilme yeterliliği bakımından bazı zorlanmalar söz konusu olsa da, çalışma tarzı ve düzeyinde ciddi bir gelişme sağlanmıştır. Henüz gündelik bir çalışma tarzını işletebilmekte bazı ciddi zorlanmalar yaşanmaktadır. Bu aynı şey daha etkili bir denetim için de geçerlidir. Tüm birimlerin, çalışmalarını periyodik değerlendirmelere konu ederek merkezileştirmeyi başarması, çözüm yolundaki en temel halkadır.

11-Tüm olumlu yanlarına rağmen seçim çalışması, kurumsallaşma anlayışımızın ve yaratıcı örgütçü pratiğimizin hala da zayıf olduğunu göstermiş bulunuyor. Kastettiğimiz hazır bir takım olanaklar ya da üstün bir takım yenetenekler değildir. Bunu, gözümüzün önündeki bir takım olanakları hızla derleyip toparlama ve seferber etme, çalışmanın ihtiyaçlarını önden görerek bunu kapatmaya dönük hazırlıkları zamanında başlatma öngörüsü ve becerisi olarak da formüle edebiliriz. Yoğun faaliyet dönemlerinde bu zaaf daha açık biçimde görülmektedir. Zira, bir takım kurumsal olanaklara duyulan ihtiyaç en çok bu dönemde kendini hissettirmektedir. Hiçbir olanağı hazır bulamayacağımıza göre, önümüzdeki dönemin temel sorunlarından biri de bu olanakları, b yetenekleri kazanmak olmalıdır.

12- Seçim çalışması güçlerimize kendi özgücüne güvenmede bir yol aldırmıştır. Çalışmamıza, çalışmamıza katılan yoldaşlarımıza bir iddia ve düzey kazandırmıştır. Fakat kendi kabuğunu kıran, her açıdan kendine yeterli, hırslı, iddialı bir faaliyeti örgütleme becerisi gösteren bir yerel bir çalışma düzeyi ve kadro niteliği, kazanılması gereken temel bir hedef ve düzey olarak önümüzde durmaktadır. Bu da ancak eldeki güçlerin ısrarlı, hedefli ve sistemli bir sınıf ve kitle çalışması zemininde eğitilmesi ve çalışmanın bu zeminine sağlam biçimde oturtulması yoluyla başarılabilir.

Seçim çalışmasıyla birlikte bir sınavı geride bıraktık. Bu sınamadan asgari ölçülerde bir başarıyla geçtik. Şimdi önümüzde kazanımlarımızı pekiştirme, elde ettiğimiz olanakları değerlendirme ve bunları sınıf ve kitle çalışmasında bir sıçrama zeminine dönüştürme gibi yakıcı bir görev var. Aynı şekilde önümüzde, 1 Mayıs ve emperyalist haydutların İstanbul’da gerçekleştirmeye hazırlandığı NATO Zirevesi’ne güçlü bir şekilde hazırlanmak gibi bir görev var. Hem kazanımlarımızı derleyip toparlamayı ve ortaya çıkan eksikliklerimizi gidermeyi, hem de bu iki temel gündeme güçlü bir şekilde hazırlanmayı birarada başarmak durumundayız.

Geleceği kazanmanın güvencesi, bu türden zorlu görevlerin altından kalkmayı başarmaktır. Her zorlu görev, başarıyla geçilmiş her sınav, geleceği kazanma yolunda atılmış sağlam bir adım demektir. Öyleyse adımlarımızı hızlandırmalıyız.