SAYI: 48, 23 Aralık 2000

20 Aralık 2000 tarihinde derneğimize başvuruda bulunan ancak isminin açıklanmasını istemeyen tutuklu yakını yakınının maruz kaldığı vahşeti anlatmıştır.

Başvurucu "Benim kardeşim (...), Bayrampaşa Kapalı Cezaevi’nde 9 yıldır tutuklu olarak bulunuyordu. 19 Aralık 2000 tarihinde cezaevlerine yapılan operasyondan sonra Bakırköy Kadın ve Çocuk Tutukevi’ne götürüldü. Ben bunun üzerine 20 Aralık 2000 tarihinde kendisiyle görüşmek üzere bu cezaevine gittim. Kardeşim, tanık olduğu vahşeti en açık detaylarına kadar bana anlattı. Anlattıkları aynen şöyledir. "19 Aralık 2000 günü sabaha karşı, operasyonun başladığını PKK davasından bir erkek tutuklu görmüş. Bu kişi diğer koğuşlara haber vermek için koğuş kapılarına vurduğunda ayaklarından kurşunlandı. Bu kişi Ali Ekber Düzova’dır. Operasyon yapan askerler bayan tutukluların kaldığı koğuşa girmişler. Askerler onlara "gelin sizleri götüreceğiz" demişler. Kadın tutuklularda buna karşı çıkmışlar ve gelin kendiniz alın demişler. Bu arada askerler 2 adet bomba atmışlar. Biri zehir, biri sis bombası, sonrada yangın çıkarmışlar.

Bayan tutuklular, yangın dolayısıyla kendilerini havalandırmaya atmışlar, 6 kadın tutuklu bu arada çıkan yangında diğer tutukluların gözleri önünde diri diri yanmışlar. Şu anda bu koğuştaki kadınların bir bölümü hastanelerde tedavi altında ve bu kişiler kendi imkanlarıyla kurtuldular. Bu arada askerler kadın tutukluların tüm eşyalarını ve koğuşlarını yakmışlar.
Tutuklular havalandırmadayken askerler tarafından 8 saat kadar tazyikli su sıkılarak ıslatılmışlar. Tutuklular da bu uygulamayı protesto amacıyla sürekli slogan atıyorlarmış. Askerler özellikle ölüm orucundaki tutukluları hedef seçmişler. Ve özellikle onları öldürmek istemişler. Yanarak ölenler ise ölüm orucundakileri kurtarmak için kendilerini feda etmişler.

Gördüğümde hepsinin sesleri kısılmıştı. Çok kızgın ve arkadaşları için çok üzgündüler. Saçları yanıklardan dolayı kısalmıştı. Tutukluların tamamı ölüm orucuna başlamışlar. Ölüm orucuna katılmayanlar da ölüm orucuna başlamışlar. İçerideki tutuklular kimse ile haberleşemiyor ve bizlerden haber soruyorlar.

Tutuklular şimdi iki kişilik hücrelerde tutuluyorlar. Devletin açıkladığı gibi kesinlikle "kendilerini yaktıkları" söylentilerini kabul etmiyorlar. "Devletin kendilerini yaktığını" söylüyorlar.

Askerler operasyondan önce Bayrampaşa’da görevli gardiyanlar ve askerleri geri çekilmişler.

Yangın tutukluların üzerilerine sıvı bir madde döküldükten sonra atılan gaz bombasının etkilemesi üzerine alev alan bir maddeden dolayı çıkmış. Bu kimyasal madde büyük olasılıkla aside dönüşmüş.

Tüm bu işkenceler ve katliamlar yetmiyormuş gibi kadın tutuklular çırılçıplak olarak sevk edilmişler. Ancak götürülmüş oldukları cezaevlerinde idare tarafından kendilerine eşofman verilmiş.

Özlem adlı kadın tutuklu kendini ölüm orucundaki kardeşim ... ’yü korumak için üzerine atladığı sırada yanarak yaşamını yitirmiş.

Bu başvurudaki anlatımı yorumsuz olarak bilgilerine sunuyoruz.

Saygılarımızla ve gereken tepkiyi göstermeniz dileğiyle...

İnsan Hakları Derneği
İstanbul Şubesi

Sincan F Tipi Cezaevine muhtelif cezaevlerinden getirilen siyasi tutukluların
22 Aralık 2000 tarihi itibariyle sağlık durumları hakkında avukat görüşünde tespit edilen bulgular

1) Erdal DOĞAN: Daha önce 35 gün açlık grevi yapmış. Şu anda 8 gündür ölüm orucunda, sadece su alıyor. Vücudun muhtelif yerlerinde darp izleri ve ekimozlar var. Sol kulak arkası yanık, baş dönmesi ve halsizlik, askerin attığı kiremit parçası nedeniyle başında yarık bulunmakta. Yoğun göz yaşartıcı gaz ve sinir gazına maruz kalmış.
2) Barış GÖNÜLŞEN: Açlık grevinin 12. gününde. Vücudunun muhtelif yerlerinde darp izleri var. Yoğun göz yaşartıcı gaz ve sinir gazına maruz kalmış.
3) Ahmet GÜN: Açlık grevinin 12. gününde. Vücudunun muhtelif yerlerinde darp izleri var. Yoğun göz yaşartıcı gaz ve sinir gazına maruz kalmış.
4) Abbas IRMAK: Açlık grevi yapıyor. Yoğun gaz nedeniyle ciğerlerinden rahatsız.
5) Hüseyin CANBAZ: Ölüm orucunun 1. ekibinden, sadece su alıyor. Sol ayak parmakları kırık, burun kemiği çatlak, kafasında yarık, sol gözde morarma, sırtta ekimozlar var. İdrarından kan geliyor.
6) Kahraman KILIÇ: Ölüm orucu yapıyor. Sırtında ciddi ekimozlar, kafasında yarık, belinde ve kollarında ekimozlar var.
7) Enver YANIK: Operasyondan beri ölüm orucu yapıyor. Kollarda, yüzde, kafasının muhtelif yerlerinde darp izi, sıyrık, açık yaralar var. Sırtında, omuzlarında, bacaklarında ekimozlar bulunmakta. Ellerini kullanmakta güçlük çekiyor. Kullanılan gazlar sebebiyle yutkunma ve konuşmada zorlanıyor.
8) Cem ŞAHİN: Operasyondan beri ölüm orucu yapıyor. Sol göz çevresinde yoğun ekimoz, gözde yoğun kanlanma var. Kollarda, yüzde, kafasının muhtelif yerlerinde darp izi, sıyrık, açık yaralar, sırtında, omuzlarında, bacaklarında ekimozlar var. Kronik astım hastası, kullanılan gazlardan dolayı solunum yetmezliği çekiyor.
9) Mehmet Kansu KESKİNKAN: Ölüm orucu 2. ekibinden, ölüm orucuna devam ediyor. Başında yarık, yüzün sol tarafı şakaktan alt çeneye kadar tamamen sıyrık. Her iki göz çevresinde yoğun ekimoz, burunda kırık olma ihtimali, vücudun pek çok kesiminde sıyrıklar ve ekimozlar var.
10) Temel BİLİR: Operasyondan beri ölüm orucu yapıyor. Vücudunda belirgin bir darp izi yok.
11) Cem GÖÇER: Ölüm orucu yapıyor. Genel darpların yanı sıra kafasında ciddi yarık var, hastanede bu yaraya dikiş atılmış. Baş, yanak, çene civarında ciddi ekimozlar bulunmakta.
12) Zeki DEMİRÇİVİ: Gerek cezaevinde gerekse cezaevine getirilirken ciddi travmaya uğramış. Vücudunun çeşitli bölgelerinde darp nedeniyle morarmalar var. Ölüm orucunun 48. gününde, ölüm orucu 2. ekibinden.
13) Mehmet KAN: Ölüm orucunun 58. gününde. Vücudunda darp nedeniyle morluklar, kanlı isal var.
14) Murat KIRSAY: Ölüm orucunun 58. gününde. Ayakta dahi duramıyor.
15) Mehmet Şahin IŞIK: Özel işkenceye maruz kaldığından derin ekimozlar var.
16) Ali AKKURT: Operasyondan beri süresiz açlık grevi yapıyor. Baş dönmesi, kafasında ve yüzünde derin yaralar, göz ve alında morluk, askerin attığı kiremit parçası nedeniyle başında yarık, karın ağrısı var. Şeker ve su almıyor. Omurga ya da bel kısmında darp nedeniyle oluşan şiddetli ağrıları var.
17) İrfan GÜRZ: Romatizması ve kalp romatizması var. Malatya’da götürüldüğü hastanede EKG’sinin en geç bir gün sonra çekilmesi gerektiği söylenmiş, ancak şu ana kadar hastaneye götürülmemiş. Askerin attığı kiremit parçası nedeniyle başında yarık bulunmakta. Alnında derin ekimoz ve kafa travması var.
18) Ramazan ÇİÇEK: Ölüm orucunun 54. gününde, tuz ve şeker almıyor. Omzunda kırık olabileceği şüphesi var, kafasında kırık, bacaklarında açık yaralar bulunmaktadır.
19) Hamit SÜREN: Ölüm orucunda. Ağzından köpük geliyor, ölüm sınırında.
20) Bekir BATUR: Ölüm orucunda. Durumu çok ağır.
21) Ahmet YILMAZ: Ölüm orucunda. Ölüm sınırında.
22) Erkan ÇETİN: Ölüm orucunda. Ölüm sınırında.
23) Fehim HORASAN: Ölüm orucunda. Durumu çok ağır.
24) Selahattin ÜNYAY: Durumu çok kötü.
25) Yaşar DEMİRKAN: Durumu çok kötü.
26) Bülent GÖKSİLİK: Operasyondan beri ölüm orucunda. Yüzünün sağ tarafından aldığı tekme darbesiyle ödem ve morluk. Genel travma ve darp.
27) Kemal ERTÜRK: Daha önce 13 gün açlık grevi yapmış, operasyon sonrasında ölüm orucuna dönüştürmüş. Sol kaşında yarık, yüzünün belli bölgelerinde morluklar ve çizikler var.
28) İlhan EMRAH: Operasyondan beri ölüm orucunda.
29) Ali Ekber DOĞAN: Ölüm orucu 1. ekipten. Ölüm sınırında.
30) Özgür SALTIK: Ölüm orucu 1. ekipten. Ölüm sınırında.
31) Ali ÇOLAK: Ölüm orucu 1. ekipten, 64. gün. Bartın’daki operasyonda başından aldığı tahta cop darbesinden dolayı kafasına beş dikiş atılmış. Sol alnında ve sol göz altında morarma, vücudunun değişik yerlerinde darplardan dolayı morarma. Bartın’daki son kilo kaybı 15 -16 kilo. Ölüm orucuna devam ediyor, sadece su alıyor. Aşırı zayıf, halsiz, rengi sararmış, buna rağmen koğuşa yürüyerek gelip gitti. Tansiyon ve baş dönmesi sorunu yaşıyor.
32) Polat HAN: Bartın’daki operasyonda aldığı darplar sonucu vücudun değişik yerlerinde ekimoz ve morarmalar olup, açlık grevine su alarak devam etmektedir.
33) Cemal YAŞAR: Bartın’daki operasyonda aldığı darplar sonucu vücudun değişik yerlerinde ekimoz ve morarmalar olup, açlık grevine su alarak devam etmektedir.
34) Haydar BARAN: Ölüm orucunun 57. gününde, şeker ve tuz almıyor. Sol ayak kırık, burun kırık. Ulucanlar’da meydana gelmiş akciğer yarası açılmış, kaburga kırığı ve çatlağı var, gaz yutma nedeniyle kusma, ağız ve dudak yaraları, yaygın ekimoz, gözleri şiş, göz altları morarmış, kafasının arkasında ve önünde iki ayrı yarık var.
35) Resul AYAZ : Ölüm orucunun 64. gününde. Sağ ayak parmakları kırık, iki elde de postal veya dipçikle ağır ezilme var, iki elde de parmak kırığı, bacakta hissizlik düzeyinde ağır uyuşma, sağ ve sol baldırda, sırtta, boyunda sürüklenmeden kaynaklı geniş açık yaralar, cop izleri, yüzde ve vücutta genel travma, dudak patlak ve şişmiş, ön dört diş düşecek biçimde sallanıyor.
36) Gürhan HIZMAY: Daha önce 35 gün açlık grevi yapmış, operasyondan beri süresiz açlık grevinde. Alında geniş yarık, kafada yarık, genel yüz ve vücut travması.
37) Yaşar ÇAVUŞ: süresiz açlık grevin Daha önce 35 gün açlık grevi yapmış, operasyondan beride. Yüzde ve vücutta genel travma, yürüme ve hareket zorluğu. İşbu tutanak birlikte imza altına alındı.

22 Aralık 2000, saat 18:00.
Kazım BAYRAKTAR, Dilek MIDIK, Elif UYSAL, Betül VANGÖL, Selçuk KOZAĞAÇLI, Özgür SARIYILDIZ, Filiz KALAYCI, Özlem ŞEN, Sait KIRAN, Serhan ARIKANOĞLU