21 Ağustos 2020
Sayı: KB 2020/Özel-10

Dünyada grevler, protestolar yükseliyor

Endonezya

Jakarta‘daki PT Jakarta Central Asia Steel metal fabrikasında çalışan yüzlerce işçi, tek taraflı olarak uygulanan ücret kesintisine karşı 6 Ağustos‘tan bu yana grevde. Oldukça üretken bir fabrikada yasal asgari ücret 5,1 milyon Rp (300 Euro’ya yakın) ve Nisan sonunda 4,2 milyona düşürüldü. Neden olarak korona salgını nedeniyle siparişlerdeki düşüş gösteriliyor. Sendikalar ise üretimin artırıldığına dikkat çekiyor. İşçiler grevleriyle birlikte, sözleşmeli 30 iş arkadaşlarının işten çıkarılmasına karşı da mücadele ediyor.

Salgın sürecinde devletin gündeme getirdiği torba yasayla birlikte yabancı sermayenin ülkeye akışının önü açılmak isteniyor. İşgücünün esnekleştirilmesi ve ucuzlaştırılması, sermaye hareketlerinin kolaylaştırılması gibi düzenlemelerin yer aldığı torba yasa tasarısına karşı eylemler de devam ediyor.

Tayland

Pazar günü Tayland’ın başkenti Bangkok‘ta hükümet ve monarşi karşıtı binlerce kişi gösteri düzenledi. Bu son yılların en kitlesel gösterisiydi. Gösterilere 10 bin kişi katıldı. Büyük kesimi gençlerden oluşan protestocular eski ordu şefi Prayut Chan-O-Cha hükümetinin devrilmesini, yeni seçimlerin yapılmasını ve Tayland‘daki monarşi hakkında açık bir tartışma talep ediyorlar.

“Kahrolsun diktatörlük“ sloganının sıklıkla atıldığı eylemde “Diktatörlüğü yık, demokrasi ile uzun yaşa” ve “İfade özgürlüğü insan haklarındandır” yazılı pankartlar taşındı. Eylemde; muhaliflere yönelik baskıların durdurulması, anayasanın yeniden yazılması ve parlamentonun alt meclisinin dağıtılması çağrısında bulunuldu.

Göstericiler, ayrıca anayasal monarşiye tepki göstererek, yeni reformlar yapılmasını talep ettiler. Protestolar sırasında kolluk güçleri yoğun bir

Taylandlı emekçiler kraliyet ailesinin eleştirilmesi durumunda acımasız cezalar öngören “monarşinin korunması yasası”nın kaldırılmasını talep ediyor. Gösteriye ilk kez sadece öğrenciler değil, her yaştan insan katıldı.

Tayland‘da monarşi kutsal kabul ediliyor. Majeste Yasası kapsamında monarşiye yönelik eleştiriler “hakaret” adı altında 3 ila 15 yıl arasında hapis cezalarıyla cezalandırılıyor.

Hindistan

Geçen hafta, Hindistan genelinde yaklaşık 600.000 Ashas (Akredite Sosyal Sağlık Aktivisti) iki gün greve gitti. Bu sağlık aktivistleri, tarihsel olarak çocuk felci enfeksiyonlarının üstesinden gelmede ve ülkedeki anne ölümlerini azaltmada etkili olmuştu. Şimdi de korona pandemisine karşı mücadelede ön saflarda yer alıyorlar.

Sağlık emekçileri maske ve dezenfektan gibi virüsten koruyucu tıbbi malzeme eksikliğini protesto ediyorlar. Ayrıca aylık 2000 rupi (yaklaşık 22 Euro) tutarında bir ücret artışı talep eden sağlık emekçileri ücretlerin düzenli ödenmesini ve yasal statülerinin iyileştirilmesini istiyor.

Kolombiya

Kolombiya‘da öğretmenler, hükümetin korona salgınına rağmen belirli bölgelerdeki okulları yeniden açma planlarına karşı 12 ve 13 Ağustos’ta greve gitti. FECODE sendikası, hükümetin öğretmenler ve öğrenciler için yeterli güvenlik sağlamadığını söyledi.

Önceki protestoların aksine, grevdeki öğretmenlerin çoğu evde kaldı. Barranquilla, Cúcuta ve Cali gibi bazı şehirlerde araba geçitleri vardı.

Peru

Koronavirüs salgınından en fazla etkilenen ülkelerden olan Peru’da sağlık emekçileri daha iyi çalışma koşulları talep ederek sokağa çıktı. Gösterilerde sağlık emekçileri polisin saldırısına uğradı.

Resmi açıklamalara göre ülkede Covid-19’dan ölen insan sayısı 20 bine yaklaştı.

Fas

Kazablanka‘daki bir İtalyan tekstil grubuna ait olan Miroglio tekstil fabrikasında çalışan işçiler Albarnoussi sanayi bölgesinde şirketin önünde gösteri yaptı.

Üç işçinin pandemiye yakalanmasının ardından 14 işçinin Covid-19‘a karşı yeterli koruyucu önlemlerin alınmadığını söylemesi üzerine işten çıkarılması tepki ve eylemle karşılandı.

Yürüyüşte işçiler tarafından “Adaletsizliğe müsamaha göstermeyeceğiz, kadınların haklarının ellerinden alınmasına izin vermeyeceğiz” ve “Yaşasın Fas Sendikası!” şiarları haykırıldı.

İsrail

15 Ağustos Cumartesi akşamı İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Kudüs‘teki hükümet konutu önünde düzenlenen sekizinci protesto yürüyüşüne 10 bin civarında kişi katıldı. Bu Netanyahu’ya karşı bugüne kadar düzenlenen gösterilerin en kitleseliydi. “Bibi ciao, ciao, ciao” şiarlarını haykıran gençlik, Arap anneleri, işgal rejiminin muhalifleri ve işsizlerin bir araya geldiği yürüyüş oldukça coşkuluydu.

Korona politikası ve yolsuzluk skandalları nedeniyle kitleler Netanyahu‘nun istifa etmesi talebiyle birleşiyor, sokağa çıkarak gösteriler düzenliyor. Gösteriye hastanede çalışan doktorlar da katıldı. Doktorlar “Gün boyunca koronavirüsle savaşıyoruz. Ve geceleri yolsuzlukla mücadele ediyoruz” yazılı dövizler taşıdı.

Sudan

Hartum‘da reform sürecinin hızlanması için 17 Ağustos‘ta binlerce kişi gösteri düzenledi. Polis göstericilere karşı göz yaşartıcı gaz kullandı.

Sudan’da bir yıl önce, hükümet ittifakı sivil teknokratlardan ve eski ordunun temsilcilerinden oluşturulmuştu. Emekçiler bundan hoşnutsuz ve ordunun ekonomik ve politik gücünün gözle görülür şekilde kısıtlanmasını istiyorlar. Ordu tarafından işletilen şirketlerin siviller tarafından işletilmesi ile ilgili karar hala beklemede.

Güney Kore

Güney Kore‘de, yeni korona vakalarının sayısındaki artışa rağmen, 15 Ağustos Cumartesi günü binlerce kişi Başkan Moon Jae-in‘i protesto etmek için sokaklara çıktı.

Protestolar, diğer şeylerin yanı sıra Moon‘un emlak politikasına ve hükümet üyelerinin dahil olduğu bir dizi seks skandalına yönelikti. Gösteriler aynı zamanda 1945‘te Japon sömürge yönetiminin sona erdiği kutlamalara da denk geldi.

Enfeksiyon vakalarının sayısındaki hızlı artışın ardından, Güney Kore hükümeti temas kısıtlamalarını daha da sıkılaştırarak durumu kontrol altına almaya çalışıyor. Yetkililere göre, 100‘den fazla kişinin açık havada toplanması yasağı Cumartesi gününden itibaren uygulanacak. Ancak yeni düzenleme göstericilerin gösteri yapmasının önüne geçemedi.

Öte yandan Cuma günü, Güney Koreli doktorlar Seul‘ün sağlık reform planlarını protesto etmek için iş bıraktı. Başkent Seul‘ün yanı sıra Busan, Daegu, Gwangju, Daejeon ve diğer yerlerdeki mitinglere 28 binden fazla kişi katıldı. Ülkenin sağlık bakanlığına göre, kliniklerin yüzde 31‘i -toplam 33.836’dan 10.584 klinik- Cuma günü kapalı kaldı.