Fransa burjuvazisinin emeklilik reformu saldırısına karşı 16 ve 19 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen genel grevler hayatı felç etti. 12 Ekim’de yapılan genel grevin ardından bazı sektörlerde süren süresiz grevler ve lise öğrencilerinin eylemleriyle beraber son iki genel grev, reform paketini sokakta parçalamak için Fransa sokaklarını dolduran milyonlarca emekçinin mücadele kararlılığını gösterdi.

Fransa’yı sarsan genel grev ve sokak eylemleri Fransız burjuvazisini terdirgin etti. Fransa Senatosu’nda oylanması beklenen reform paketinin haftasonuna doğru Senato’nun gündemine geleceği açıklandı. Buna rağmen sokak eylemleri ve grevler hız kesmeden devam etti.

16 Ekim: Fransa’da sokaklar emekçilerin

Emekçiler 16 Ekim günü eylül ayı başından bu yana beşinci kez sokağa çıktı. Ülke genelinde düzenlenen 230’u aşkın gösteriye 3 milyona yakın kişi katıldı. Fransa hükümeti ise eylemlere katılım sayılarını, çarpıtarak kamuoyuna duyurdu. Geçmiş eylemlerde de benzer bir tutum sergileyen İçişleri Bakanlığı, sayıyı 825 bin olarak verdi. En büyük gösteriler, Paris, Marsilya, Toulouse, Bordeaux ve Lyon kentlerinde gerçekleşti. Paris’te 310 bin kişi yürüyüşe katıldı.

Çeşitli alanlarda grev süresiz olarak devam ederken özelikle demiryolu ve petrol rafinerisi çalışanlarının grevleri Fransa burjuvazisine sıkıntılı günler yaşattı. Petrol rafineri ve depolarının büyük kısmı kapanmış durumda.

Demiryolu işçilerinin ve havaalanlarında yer hizmetlerinde çalışanların grevi nedeniyle ulaşımın ülke genelinde olumsuz etkilendiği bildirildi. Günlerdir limanlarda da devam eden grevden en fazla Marsilya etkilendi. Tüm faaliyetlerin durması nedeniyle 63 gemi denizde kaldı. Bunların 28’i petrol, 5’i kimyasal maddeler ve 8’i gaz taşıyan gemilerden oluşuyor.

Ülke genelindeki 12 rafineride çalışanlar greve tam katılım sağladı. 12 Ekim’den bu yana süren grev nedeniyle petrol sıkıntısı başladı. Havaalanlarına yakıt gönderilemezken, Paris’teki iki havaalanının stokları tükenmek üzere. Ayrıca ülke genelinde onlarca petrol istasyonu petrolün kesilmesi nedeniyle kapandı.

12 Ekim’de gerçekleştirilen genel grevle beraber alanlarda boy gösteren lise öğrencilerinin katılımı dikkat çekti. Lise boykotlarıyla grev sürecinde üzerlerine düşeni yapan öğrenciler, ülkenin her yanında işçi ve kamu emekçileriyle beraber sokaklara çıktı.

19 Ekim: Eylemler sertleşiyor

19 Ekim günü gerçekleştirilen genel grev nedeniyle bir kez daha hayat dururken rafineri grevi nedeniyle başlayan yakıt krizi de derinleşti. Petrol rafinerisi işçilerinin son 1 haftadır sürdürdüğü grev nedeniyle yakıtsız kalan benzin istasyonu sayısı 2 bin 500’e çıktı.

Grev ve eylemler nedeniyle ülkede hayat durdu. Başta Paris olmak üzere Rennes, Orléans, Toulouse, Le Havre, Caen, Bordeaux, Chartres, Pau, Rouen, Lyon, Marsilya, Chalons gibi birçok kentte gösteriler düzenlendi. Eylemlere azgınca saldıran Fransız polisi yüzlerce kişiyi gözaltına aldı. Göstericilerle polis arasında sert çatışmalar yaşandı. İçişleri Bakanlığı, 163’ü bugün olmak üzere son bir haftada 1158 kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

Ülke genelinde 266 gösteri düzenlenirken sendikalara göre Paris’te 330 bin kişi, Marsilya’da 240 bin, Toulouse’ta 155 bin, Bordeaux’da 140 bin, Rouen’de 60 bin, Havres’da 60 bin, Caen’de 60 bin, Rennes’de 50 bin kişi eylemlere katıldı. Bugünkü grevler nedeniyle ulaşım felç oldu. Fransa Ulusal Demiryolları Kuruluşu’nda, şirket idaresine göre greve katılım yüzde 30.4, CGT sendikasına göre ise yüzde 42.68 oranında gerçekleşti. Paris ve bölgesindeki toplu taşımada da grev etkisini gösterdi. Marsilya’da 23’üncü gününe giren grev nedeniyle 64 gemi ve 4 kayık denizde kaldı. Özel sektörde de grevler yaşandı.

Sabah saatlerinden itibaren eylemlere başlayan öğrenciler Paris’teki büyük Republique Meydanı’nda çöp konteynırları ve inşaat malzemeleri ile barikatlar kurarak trafiği felç etti. Lyon, Comble la Ville ve özellikle Paris’in banliyölerinden Nanterre kentinde liseli öğrencilerle polis birimleri arasında çatışmalar yaşandı. Nanterre’de, polisin saldırdığı gençlere Pablo Picasso adlı hassas bir bölgeden banliyö gençliğinin de liselilere destek vermesiyle çatışmalar sertleşti. Gençler 5 araba yakıp, sokaklardan kopardıkları parçalarla, şişe, tornavida ve demirlerle polise karşılık verdi. Liseli öğrenciler de eylemlere katılım sağladı. Liseli öğrencilerin ikinci büyük sendikası FIDL bin 200 lisede eylem yaşandığını duyurdu. Bunların 850’sinin bloke edildiği kaydedildi. Ülke genelindeki 83 üniversiteden 10’u bugün öğrenciler tarafından bloke edildi. Bazı üniversiteler kapandı.

Hükümet, grev nedeniyle kapısına kilit vuran 3 ana rafineriyi açmak için polis ordusunu göndermek zorunda kaldı. Grev nedeniyle yakıtsız kalan benzin istasyonu sayısı 2 bin 500’e çıktı. Rafineri işçileri özellikle tüm Paris ve banliyölerine benzin veren Seine et Marne giriş kuyusunu tıkadılar.

Lorient’teki eylem CGT, CFDT, FSU, Solidaires, Unsa, CFTC, CFE-CGC, Unef sendikalarından oluşan ortak komite tarafından düzenlendi.

Sendika evlerinin önünde toplanıldıktan sonra bir basın açıklaması yapıldı. Basın açıklamasının ardından yürüyüş başladı. Yürüyüşte CGT’nin korteji kitleselliği ve canlılığıyla dikkat çekiyordu. Şehir merkezine doğru yürüyen kitle burada bir tur attıktan sonra, Lorient’in petrol depolarına gidip buraları bloke etti. Bunun üzerine polis gaz bombalarıyla saldırıya geçerek kitleyi dağıttı. Lorient şehrine gelen ana yollar sabah 7’den saat 10’a kadar kilitlendi ve otoban tümüyle kapatıldı. Eyleme 20 binin üzerinde bir katılım oldu.

Petrol taşıyan tanker ve ağır vasıta sürücüleri 18 Ekim sabahı kamyonlarıyla Essone bölgesindeki A-1 otoyolunu “salyangoz operasyonu” ile 3 saat boyunca tıkayarak trafiği kilitlediler. Exxon Mobil petrol şirketi ise durumu “kritik” olarak nitelendirdi. Şirketin bir sözcüsü başkent Paris ya da Nantes bölgesinde dizel yakıt bulmanın kolay olmadığı itirafında bulundu. Ülkenin kuzey-batı bölgelerinde de ciddi yakıt sıkıntısının baş gösterdiği açıklanırken, Uluslararası Enerji Ajansı, Fransa’nın acil durumlar için tuttuğu petrol rezervlerini kullanmaya başladığını duyurdu

Fransa’da 7 milyon kullanıcısı olan demiryolları çalışanları da grevi sürdürünce kara ulaşımı, özellike başkent Paris’te tümüyle felç oldu. Grevler, başta başkent Paris’te olmak üzere ülke genelinde hava ulaşımını etkiledi.

20 Ekim: Oylama ertelendi eylemler sürüyor

Fransa’da Senato’nun, reform planlarını 20 Ekim günü oylaması planlanıyordu, ancak daha sonra oylamanın haftasonuna doğru yapılacağı açıklandı.

Grevler nedeniyle 4 bin benzin istasyonu işlemez hale gelirken gösterilerde protestocularla polis arasında sert çatışmalar yaşandı. Başta Paris’te olmak üzere ülke genelinde hava ulaşımı da etkilendi.

Tasarıya karşı çıkan petrol rafinerilerindeki işçilerin başlattığı grev, ülkede yakıt sıkıntısına yol açarken, yine demiryolları işçilerinin grevi ulaşımı sekteye uğratıyor.

Öğrenci temsilcileri de emeklilik reformuna ilişkin oylama öncesi daha fazla protesto gösterisi düzenlenmesi çağrısında bulundu. Lyon’da bazı dükkanlar tahrip edilirken Paris banliyölerinde de araçlar ateşe verildi.

Fransız polisi grev kırıcılığına soyundu

Fransız devleti yükselen mücadele ve radikalleşen eylemlere azgınca saldırdı. Fransız polisi, Batı bölgelerindeki üç rafineride süren işgal eylemini sona erdirmek için grev kırıcılığına soyundu. Rafinerilere operasyon düzenledi. Fransa İçişleri Bakanlığı rafinerilere yönelik operasyonların devam edeceğini bildirdi. Bakanlık ayrıca son iki gündür çıkan olaylarda bin 500 kişinin gözaltına alındığını da açıkladı.

Sendikaların verdiği rakamlara göre Fransa’da son iki ayda gerçekleşen 6 genel greve katılımlar şöyle:

19 Ekim : 3,5 milyon

16 Ekim : 3 milyon

12 Ekim : 3,5 milyon

02 Ekim : 3 milyon

23 Eylül : 3 milyon

07 Eylül : 2,7 milyon