15 Mart 2019
Sayı: KB 2019/11

Seçimler ve diktatörün bataklığı
Açlık grevleri eylemi ve gerici-faşist kudurganlık
Bu düzen değişmedikçe emekçiler için bir çözüm yolu yok!
Ekonomi son çeyrekte yüzde 3 küçüldü
AKP’nin seçim hileleri
297 günün sonunda Flormar…
Kayseri: Sermaye için cennet, işçi için cehennem!
Sınıftan haberler...
Direnen Kale Kayış işçileri: Kararlıyız!
Karabağlar Spor Tesisleri’nde grev sürüyor
İkinci Enternasyonal: Çürümeden çöküşe - H. Fırat
Sınıf çalışmamızın sorun alanları
8 Mart’ta on binlerce kadın sokaklara çıktı
Dünyada 8 Mart’tan yansıyanlar
Cezayir’de halk sokaklarda
Verilecek oyumuz yok, sorulacak hesabımız var!
Gen tasarımı ya da zenginler için “üstün ırk” yaratmak!
Bu sayının PDF formatını download etmek için tıklayın

 

Ekonomi son çeyrekte yüzde 3 küçüldü

 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılı son çeyrek büyüme rakamlarını 11 Mart’ta açıkladı. Yılın ikinci yarısında krizin ağırlığıyla yavaşlayan ekonomi, yıl boyunca ancak %2,6 büyüyebildi. AKP iktidarının IMF beklentilerine ve direktiflerine uygun hazırlanan Yeni Ekonomi Politikası’ndaki %3,8’lik büyüme öngörüsü tutmadı. Bunlara karşın, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, istatistiklerin açıklanmasının ardından sermayeye güven verme çabasıyla yayınladığı mesajında, “İktisadi faaliyette en kötü geride kaldı” vurgusu yaptı.

TÜİK tarafından 11 Mart’ta yayınlanan ‘Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2018’ bülteninden derlediğimiz, ekonominin son çeyrekteki çöküşünü gözler önüne seren veriler şu şekilde:

Kişi başına milli gelir 10 bin doların altına düştü

- 2009 yılı bazlı zincirlenmiş hacim endeksi ile hesaplanan 2018 yılı Gayri Safi Yurtiçi Hasılası, önceki yıla kıyasla %2,6 arttı. GSYH, TL cari fiyatlarıyla önceki yıla kıyasla %19 artarken, dolar bazında %7,9 küçüldü. Dolar bazında kişi başına düşen milli gelir 10 bin doların altına gerileyerek 9632 dolar olarak hesaplandı.

- “Ekonominin lokomotifi” tabir edilen ve AKP iktidarının teşviklerinin ‘gözdesi’ inşaat sektörünün yıl boyu katma değeri %1,9 azaldı. Diğer sektörlerin yıl boyu katma değerlerindeki artış tarım sektörünün %1,3, sanayi sektörünün %1,1, hizmetlerin %5,6 oldu.

Son çeyrek rakamlarında krizin etkisi

- Krizin esas etkisi son çeyrek rakamlarına yansıdı. Zincirlenmiş hacim endeksine göre, son çeyrekte ekonomi %3 küçüldü.

- Sektörlerin katma değerlerinin tümünde son çeyrekte düşüş gözlendi: Tarım sektörü katma değeri %0,5, sanayi sektörü %6,4, inşaat sektörü %8,7, hizmetler sektörü %0,3 azaldı.

- Harcamalar yöntemiyle elde edilen GSYH verilerine göre, son çeyrekte hanehalkı tüketiminde, yatırımlarda ve ithalatta çarpıcı bir düşüş yaşandı. Hanehalkı tüketim harcamaları yüzde 8,9 azalırken, “gayrisafi sabit sermaye oluşumu” altındaki yatırımlar %12,9 geriledi. İthalat ise %24,4 düştü. Ekonominin daha fazla küçülmemesi, son çeyrekte ihracatın %10,6 artışı ile elde edildi. Aynı dönemde devletin nihai tüketim harcamaları da %0,5 arttı.

- 2018 yılı GSYH’sinde işgücü ödemelerinin payı, bir önceki yılki %34,4 seviyesinden %33,9’a geriledi. “Net işletme artığı/karma gelir” payında da %49,3’ten %48,7’ye azalış kaydedildi. Böylece, İşgücü ödemeleri 2018 yılında %18,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir %18,7 arttı. Bir yılda sabit sermaye tüketiminin payı da %17,2’den %18,3’e yükseldi.

 

 

 

 

Kriz, borçlanma, seçim israfları...

 

Kriz dolayısıyla “tasarruf” iddialarını ortaya atan AKP iktidarının bütçe dengesinde devasa açıklar devam ediyor. Emekçilere “fedakarlık” yalanıyla sefalet zamları dayatan saray rejimi, yağma ve soygun düzenlerinin bekası uğruna seçimler öncesinde israf harcamalarını sınırsızca hayata geçirmeyi sürdürüyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, Şubat ayında Hazine gelirleri 59 milyar 412 milyon lira oldu. 85 milyar 286 milyon lirayı bulan giderlerin 14 milyar 783 milyon lirası faiz ödemelerine gitti. Faiz ödemeleri dışında açık 11 milyar 90 milyon lira, faizle birlikte toplam açık 25 milyar 873 milyon lira oldu.

Ocak ayında, Merkez Bankası’nın 30 milyar lirayı aşkın kârını yağmalayarak fazla veren Hazine’nin iki aylık toplam açığı 22 milyar 878 milyon lira olsa da, geçen yılla kıyaslandığında hazine nakit dengesindeki bozulma göze çarptı. Geçtiğimiz yıl 24 Haziran seçimleri dolayısıyla da Haziran ayında 26 milyar lirayı aşkın açık oluşmuştu. Bununla birlikte yıl boyunca toplam 70 milyar liralık açık verilmişti. Şu anda, 2019’un yalnızca ilk 2 ayında bu tutarın üçte birine ulaşıldı.

Bunların yanı sıra 2019 yılının yalnızca ilk iki ayında geçen yılki borçlanma tutarı aşıldı. Şubat sonu itibarıyla, Hazine net 57 milyar 288 milyon lira borçlandı. İç ve dış borçlanma da 28 milyar civarında gerçekleşti.

Hazine geçtiğimiz yıl boyunca toplam 52 milyar 736 milyon lira borçlanmış, bunun 47 milyar 868 milyon lirası iç borçlanma olmuştu.


 

 

Benzine zam

 

Akaryakıt zamlarına 11 Mart gecesinden itibaren bir yenisi daha eklendi.

Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) bu kez de benzine 15 kuruş zam yapıldığını duyurdu.

EPGİS açıklamasında zammın pompa fiyatlarına yansıtılacağı belirtildi.

Bu zam ile birlikte benzinin litresi İstanbul’da 6,43 TL’den 6,58 TL’ye, Ankara’da, 6,50 TL’den 6,65 TL’ye, İzmir’de ise 6,48 TL’den 6,63 TL’ye çıkacak.

 

 

 

 

Patateste de ithalat için gümrük vergisi muafiyeti

 

Türkiye kapitalizminin krizinin su yüzüne çıkardığı tarımdaki çöküşe, AKP iktidarının çözüm arayışı ithalat bağımlılığını pekiştirmekten öteye gidemiyor. Ucuz ithalatla fiyatları düşürmeye çalışan saray rejimi, böylece tarımdaki üretimi yok etme yolunda da yeni adımlar atıyor.

İthalatın önünü açan uygulamalarla “çözüm” arayan sermaye hükümeti, patates ithalatında gümrük vergisini sıfırladı. 200 bin tona kadar tarife kontenjanı açılırken, ithalatın gerçekleştirilmesi için imkan tanındı. Uygulama 20 Nisan 2019 tarihine kadar devam edecek.

Bu uygulama geçtiğimiz yılın sonunda, buğday, arpa, mısır, pirinç, kuru baklagil, soğan ve domates için de hayata geçirilmişti.